Wśród wszystkich narodów Europy Polacy zapisali najpięknięjsze karty historii XX wieku. Przynajmniej cztery razy, podejmując samotny wysiłek, uratowali honor i wolność Europy. To nie są mity, ale fakty. W 1920 r. zatrzymali Armię Czerwoną w marszu na Europę. W 1939 r. przeciwstawili się jednoczesnemu atakowi nazizmu i bolszewizmu, w 1944 r. powstali przeciwko Niemcom i o dwa miesiące opóźnili marsz bolszewików na zachód, w 1980 r., tworząc Solidarność, rozpoczęli proces rozkładu imperium. Jako naród, nigdy nie podjęli hańbiącej kolaboracji, nigdy nie zrezygnowali z wolności i z własnej kultury. Takiej historii nie ma nikt. Taka historia jest podstawą do uzasadnionej dumy.

Prawdą jest, że są to jednocześnie karty smutne i gorzkie. Za Bitwę Warszawską Europa odwdzięczyła się Polakom złamaniem gwarancji, za kampanię wrześniową - Jałtą, za Powstanie Warszawskie - milczeniem, za Solidarność, bez której mur berliński stałby do dzisiaj - bałtyckim rurociągiem. Taka historia jest lekcją politycznego realizmu.

Dlaczego więc Polacy pozbawieni są dzisiaj podstaw do słusznej dumy i gorzkiej mądrości. Na czym mają budować wiedzę o sobie i swoim miejscu w Europie?

Do tej pory uczono się historii w dwóch pełnych cyklach – od początków dziejów do współczesności. W gimnazjum przez trzy lata zdobywano podstawową wiedzę o całej historii, a w liceum wiedza ta była ugruntowywana i poszerzana. Obecnie w gimnazjum przez trzy lata naucza się historii do I wojny światowej, a historię najnowszą (cały XX wiek) przerabia się dopiero w pierwszej klasie liceum.
Jeśli do tej pory młody człowiek z jakichkolwiek względów musiał przerwać naukę po gimnazjum, miał przynajmniej podstawową wiedzę o całej historii. Jeśli przerywa ją teraz, nie ma żadnej wiedzy o historii najnowszej. Gwarantuje to oficjalny system edukacji.

Oznacza to, że absolwent gimnazjum wie co nieco o bitwie pod Grunwaldem i Janie III Sobieskim, ale NIE WIE NIC KONKRETNEGO o wojnach światowych, o budowie nowoczesnego państwa polskiego w dwudziestoleciu międzywojennym, o wyniszczeniu polskiej inteligencji, o rewolucji kulturalnej w Chinach, o paryskim marcu 1968, o ruchu hipisowskim i jego politycznym zapleczu, o totalitaryzmach i ich ewolucji, wreszcie o ich wpływie na życie współczesnych państw itd. itp.
Cały ten ogromny obszar problemów pozostanie całkowicie białą plamą w świadomości tysięcy młodych ludzi (którzy za kilka lat już nie będą młodzi).
Cała nasza wiedza o rzeczywistości jest wiedzą z gruntu historyczną. Wszystkie oceny i decyzje podejmujemy na podstawie doświadczenia, zarówno w kwetiach zasadniczych, jak i w sprawach codziennych. Nawet w tak pozornie lekkich tematach, jak moda retro, wiemy, do czego "retro". Wiemy, bo mamy wiedzę. Teraz będziemy jej mieć coraz mniej, albo nie będziemy jej mieć wcale.
Jeśli oficjalnie działający system edukacji nie gwarantuje społeczeństwu możliwości zdobycia takiej wiedzy, społeczeństwo musi sobie taki system stworzyć. Niby dlaczego mielibyśmy nie wiedzieć, skoro możemy wiedzieć, niby dlaczego mielibyśmy być głupsi, jeżeli możemy być mądrzejsi, niby dlaczego mielibyśmy się wstydzić, jeśli mamy podstawy do dumy?

Poniżej przedstawiam schemat takiego systemu wiedzy ogólnej, zasady jego funkcjonowania i realny sposób jego realizacji.

CEL

System ma na celu wypełnianie luk w wykształceniu ogólnym, jakie powoduje system oficjalny. Każdy, kto chce mieć dostęp do uporządkowanej wiedzy, musi mieć taką możliwość, a na poziomie elementarnym barierą nie może być ani odległość, ani pieniądze.
System nie ma zastępować szkoły. Zdobywanie wiedzy daje radość i satysfakcję. Uczenie się w szkole to obowiązek. To subtelna różnica. Poza tym w szkole jest nauczyciel, który może bardzo pomóc w zdobywaniu wiedzy. Nic nie zastąpi dobrego nauczyciela. Kiedy jednak zawiedzie i szkoła i nauczyciel... musi istnieć alternatywa.
Poza tym - i nie jest to sprawa najmniej ważna - treść witryn będzie tłumaczona na podstawowe języki, umożliwiające korzystanie z nich przez Polonię, również tę nie znającą biegle języka polskiego.

MEDIUM

Medium systemu jest internet, a narzędziem komputer – w porównaniu ze wszystkimi innymi technologiami – najtańszy, pozbawiony (jeszcze) cenzury sposób przekazywania i składowania praktycznie nieograniczonej ilości informacji. Można założyć, że w niedługim czasie internet obejmie zasięgiem cały kraj, a system przewiduje sposoby na udostępnienie materiałów nawet najuboższym.

STRUKTURA

System składa się z internetowych witryn tematycznych, powiązanych linkami i wspólną witryną wprowadzającą.
Witryna wprowadzająca zawiera szczegółowe mapy wszystkich witryn tematycznych „instrukcję obsługi” – ułatwiającą poznawanie materiału przez najmłodszych użytkowników, nie mających rozeznania w całokształcie wiedzy ogólnej.
Sercem systemu jest wyszukiwarka, wyświetlająca, po wpisaniu tematu, wszystkie linki do wszystkich witryn tematycznych, omawiających różne aspekty tematu.
System ma wspólną dla wszystkich witryn tematycznych „infrastrukturę”, do której należą m.in.: serwer ilustracji i dokumentów (skany), serwer pomocy naukowych (mapy, schematy, tablice poglądowe itp.), e-biblioteka (wybór tekstów niepublikowanych w formie książkowej), filmoteka, muzykoteka (patrz schemat).
System obejmuje tematykę składającą się na wykształcenie ogólne, jakie powinien odebrać każdy obywatel, niezależnie od specjalistycznego wykształcenia zawodowego.
Witryny tematyczne to: historia powszechna, historia religii i ateizmu, historia filozofii i socjologii, historia cywilizacji, historia kultury, historia sztuki.
Witryny uzupełniające to: podstawy ekonomii (dla nieekonomistów), historia i filozofia prawa (dla nieprawników), prawa obywatelskie (źródła, praktyka, obrona).

POZIOMY

System przeznaczony jest w zasadzie dla samouków, ale powinien być z czasem uzupełniony o moduł informacyjny dla nauczycieli i moduł ułatwiający sprawdzanie zdobytej wiedzy (zestaw pytań i zagadnień problemowych), przygotowany przez fachowców - metodyków nauczania.