Chiarissimo Fancelli +1632
Juan de Mesa 1583-1627
Juan Montañés 1568-1649
Francesco Mochi 1580-1654
Alessandro Algardi 1598-1654
Gian Lorenzo Bernini 1598-1680
Giuliano Finelli 1601-1653
Giacomo Fancelli 1619-1671
Giacomo Ponsonelli 1654-1735
Pierre-Étienne Monnot 1657-1733
Camillo Rusconi 1658-1728
Andreas Schlüter 1664-1714
Robert Le Lorrain 1666-1743
Bernardino Cametti 1669-1736
Giovanni Baratta 1670-1747
Agostino Cornacchini 1686-1754
John Michael Rysbrack 1694-1770
Nicola Salvi 1697-1751
Edmé Bouchardon 1698-1762
Louis-François Roubillac 1702-1762
Peter Anton von Verschaffelt 1710-1793
Étienne Maurice Falconet 1716-1791
Ignaz Günther 1725-1775
Aleijadinho 1730-1814
Claude Michel (Clodion) 1738-1814
Jean-Antoine Houdon 1741-1828
Antonio Canova 1757-1822
Johann Schadow 1764-1850
Bertel Thorvaldsen 1770-1844 |
Rzeźba barokowa była przede wszystkim wspaniałym uzupełnieniem architektury i barokowych założeń ogrodowych, ale wydała również wiele świetnych dzieł rzeźby samodzielnej. Grupowanie dynamicznych postaci wirujących wokół kompozycyjnej osi, gra światłocienia, skomplikowane układy perspektywiczne prowokujące do oglądania rzeźby z wielu punktów widzenia i umiejętność łączenia fizycznego realizmu z psychologicznej prawdy to podstawowe cechy stylu.
Kwintesencją stylu barokowego jest kaplica Cornaro w kościele Santa Maria della Vttoria w Rzymie z centralnym dziełem Ekstaza św. Teresy - zaprojektowania i wykonana przez Gian Lorenzo Berniniego, rzeźbiarza, architekta, malarza, poetę i dramaturga.
Centralnym punktem kaplicy jest wykonana z białego marmuru kompozycja postaci Świętej i Anioła otoczona manierystycznie skontrastowaną kolumnadą i oświetlona światłem wpadającym przez okno zasłonięte elementami architektonicznego obramowania. Scenie przyglądają się postaci fundatorów kaplicy - rodziny Cornano, siedzące w dwóch flankujących rzeźbę, "operowych" lożach. Anioł wznosi strzałę Kupida nad przedstawioną w ekstatycznym omdleniu postacią świętej Teresy, łącząc w niemal bluźnierczej aluzyjności symbolikę idealnej miłości chrześcijańskiej z intensywnością fizycznego upojenia. Dzieło tłumaczy na mitologiczną symbolikę popularne pisma Świętej porównujące boską miłość do przeszywającej serce płomiennej strzały.
Połączenie kilku elementów: duchowej wzniosłości, fizycznej zmysłowości i ceremonialnej teatralności czyni całą kompozycję i jej autora symbolami sztuki barokowej.
W sztuce baroku, która w jej najwybitniejszych dziełach była emanacją kontrreformacji, bardziej niż w sztuce renesansu zaciera się różnica między sferami sacrum i profanum, ale nie wynika to z jej duchowego zubożenia, ale z programowego uczłowieczenia tego, co boskie. Miejsce intelektualnej spekulacji zajmuje zmysłowe przeżycie, a raczej sublimacja zmysłowości umożliwia autentyczny kontakt z boskością.
Zanim zmysłowość baroku ustąpiła miejsca wyważonej elegancji klasycyzmu, styl ewoluował w kierunku form kameralnych, których główną cechą był wdzięk rokoka. Wprawdzie powstawały również rzeźby dynamiczne i monumentalne, jak dramatyczne sceny mitologiczne czy konne pomniki władców, ale coraz większą popularność zdobywały niewielkie formy rzeźbiarskie wykonywane z łatwiejszego w obróbce i lżejszego stiuku oraz w porcelanie. Czołowy rzeźbiarz epoki (i autor konnego pomnika cara Piotra I w Petersburgu) Étienne Maurice Falconet był dyrektorem słynnej fabryki porcelany w Sevres, a zarówno w jego dziełach jak i w twórczości innych słynnych rzeźbiarzy dominowały nuty pogodne, nastrój miłości i zabawy, asymetria i miękkość linii. Przykładem rzeźby rokokowej jest stworzona przez Edmé Bouchardona wdzięczna postać Amora wycinającego łuk z maczugi Herkulesa (1750), co w formie i w treści symbolizuje nowego ducha sztuki rokokowej.
Podobnie jak w rokokowym malarstwie, dominująca konwencja beztroskiej sielanki dość często prowadziła sztukę na manowce czułostkowego sentymentalizmu i bezgranicznej banalności. Sztuka tego okresu w coraz mniejszym stopniu była wyrazem epoki, tworząc eskapistyczną iluzję, którą niała wkrótce rozbić Rewolucja Francuska. Może zresztą właśnie w tym samookłamywaniu dawała tej epoki najwierniejsze świadectwo. |